Umberto Eco – wybitny włoski pisarz

Niedawno usłyszałam, że 19 lutego minęła trzecia rocznica śmierci Umberto Eco. Pomyślałam, że w 2016 roku Włochy straciły bardzo ważnego twórcę. Wybitnego filozofa, mediewistę i jednego z najważniejszych współczesnych pisarzy nie tylko Italii, ale i całego świata. Moje myśli od razu popłynęły w stronę klasztoru z powieści Imię róży, czy średniowiecznego świata z Baudolino… Każdy miłośnik kultury włoskiej powinien znać chociaż garść informacji związanej z ową postacią. Dlatego też postanowiłam utworzyć dzisiejszy artykuł.

Kilka słów na temat twórczości Umberto Eco

Umberto Eco urodził się w miejscowości Alessandria, w regionie Piemont. Był on profesorem  na Uniwersytecie we Florencji, a także założył m. in. Wydział medioznawczy na Uniwersytecie San Marino. Przez wiele lat pełnił również funkcję dyrektora Scuola Superiore di Studi Umanistici w Bolonii. Jako wybitny erudyta i wielki humanista, był po prostu pewniakiem do Nagrody Nobla. Jednak ostatecznie… owej nagrody nie otrzymał. Zamiast tego, wyróżniono go tytułem Doctora Honoris Causa ponad trzydziestu uczelni na świecie. Wśród nich znajdują się również wyższe szkoły w Polsce (m.in. Uniwersytet Łódzki).

Jeżeli chodzi o pisanie, Eco tworzył powieści, które błyskawicznie trafiły na listy światowych bestsellerów. Dodatkowo, tworzył również podręczniki akademickie czy liczne książki dla dzieci i młodzieży. Stał się też autorem wielu esejów o teorii literatury i współczesnego świata. Bacznie przyglądał się współczesnym mediom, a swoje wnioski uwzględniał w swojej twórczości.

Portret pisarza // zdjęcie pochodzi ze strony: https://www.gandalf.com.pl/blog/umberto-eco-obowiazkowe-powiesci-troche-ciekawostek-i-cytatow/

Odwieczna miłość do książek

Umberto Eco jednak nie tylko tworzył książki, ale zwyczajnie je kochał. Mocno wierzył w to, że książki nie znikną nigdy. Był zapalonym bibliofilem, a jego księgozbiór liczył ponad 50 tysięcy tytułów! Często zadawano mu pytanie, czy oby na pewno zdążył już wszystko przeczytać. Eco miał duży dystans do siebie i do otaczającego świata, więc odpowiadał zazwyczaj: „Nie. Są tu tylko książki, które muszę przeczytać w przyszłym tygodniu. Te, które już przeczytałem, znajdują się na Uniwersytecie”. A czasami odpowiadał też: „Nie przeczytałem żadnej z nich. W przeciwnym razie po co miałbym je tutaj trzymać?

„Imię Róży”- absolutny numero uno

Trzeba jednak przyznać, że pisarz nie był specjalnie płodny, jeżeli chodzi o tworzenie książek. Przez ponad trzydzieści pięć lat, opublikował ich zaledwie siedem. Oczywiście każda jedna z jego książek stała się szalenie ważnym wydarzeniem kulturalnym. Najważniejsze dzieło Eco to historyczny kryminał o tytule „Imię Róży”, w którym autor mocno poruszał problemy teologiczne i filozoficzne. Mimo, że sam był niewierzący, lubił roztrząsać sprawy religijne i przedstawiać różne postawy człowieka wobec Boga. Myśl chrześcijańska poruszała go dogłębnie, jednak znany ze swojego humoru pisarz nie szczędził w swoich dziełach odrobiny ironii.

Może zainteresuje Cię też:   Narty we Włoszech - sezon 2019/2020

Umberto Eco kompletnie w ogóle nie przewidział, że „Imię Róży” odniesie tak wielki sukces. Nakład przekroczył ponad 30 milionów egzemplarzy, choć pisarz sam przewidział sprzedaż maksymalnie 3 tysięcy. Powieść bardzo szybko stała się bestsellerem. Przetłumaczono ją na 44 języki na całym świecie. Właśnie za owe dzieło pisarz w 1981 roku został wyróżniony najważniejszą włoską nagrodą literacką – Nagrodą Stregi.

Z kolei w 1986 roku „Imię Róży” trafiło również na ekrany kin, w reżyserii Jeana-Jacques’a Annauda. Kinowa produkcja zdobyła aż 8 prestiżowych nagród i stała się nie mniej kultowym dziełem, jak książka. Główną rolę w filmie zagrał oczywiście Sean Connery.

Jak było z innymi powieściami?

Poza „Imieniem Róży” nie zekranizowano już żadnej innej powieści pisarza. Dlaczego? Eco tłumaczył swoją decyzję w ten sposób: „Nie chciałem, żeby dawano twarz moim bohaterom. Dlaczego ktoś ma mówić, jak powinno się czytać moją powieść?”.

Umberto Eco wypuścił także wielowątkową powieść sensacyjną o tytule „Wahadło Foucaulta” (1988). Na jej ekranizacji bardzo zależało Stanley’owi Kubrickowu – jednak Eco nie zgodził się sprzedać praw do swojej książki. 

Sam tytuł owej powieści jest nawiązaniem do wahadła, jakie stworzone zostało przez wybitnego fizyka francuskiego, Faucaulta. Bohaterami dzieła są trzej mediolańscy intelektualiści, którzy pasjonują się historią. Snują oni przeróżne hipotezy o templariuszach i różokrzyżowcach. Chcą przejąć władzę nad światem, zgłębiając różne teorie spiskowe – aż w końcu staje się to ich obsesją doprowadzając do no właśnie. Tego dowiedzieć możecie się, sięgając po dzieło Umberto Eco.

Inne książki pisarza, jakie poświęcone są teoriom spiskowym, to m.in. „Cmentarz w Pradze” (2010) – opisuje ona powstanie nowoczesnego antysemityzmu. Pojawiają się również słynne pozycje takie, jak:

  • Wyspa dnia poprzedniego (1994),
  • Baudolino (2000),
  • Tajemniczy płomień krolowej Loany (2004).
Może zainteresuje Cię też:   Czy warto wyjechać do Włoch wiosną?

Z kolei w stosunkowo nowym i zarazem ostatnim dziele o tytule „Temat z pierwszej strony” (2015), Eco porusza temat mediów i ich mrocznego wymiaru – jak już wspominałam na początku, pisarz lubił śledzić nowinki związane z nowymi mediami. Dlatego więc uwzględnił je również w swojej ostatniej powieści.

Umberto Eco w większości dowcipny i sympatyczny, jednak potrafił ironizować jak mało kto // zdjęcie pochodzi ze strony: http://www.elevatorimagazine.com/en/umberto-eco-and-the-lift-tribute-to-a-great/

Ciekawostki na temat pisarza

Co ciekawe, autor siedmiu wspaniałych bestsellerów doskonale znał także polską literaturę! Mało tego twierdził, że on sam czuje się częścią polskiej kultury. Czytywał Sienkiewicza, Szymborską czy Stanisława Jerzego Leca. Eco był też miłośnikiem polskiego kompozytora i wybitnego polskiego pianisty Fryderyka Chopina.

Jeżeli chodzi o jego „niewiarę”, w czasie studiów poświęcił dość sporo czasu na roztrząsanie życia św. Tomasza z Akwinu. Właśnie wtedy został apostatą i ateistą. Jego lekkie podejście do kwestii wiary można odczuć w wielu jego dziełach. Warto wspomnieć, że jego pierwsza mini-książka o tytule II problema estetico In San Tommaso” była rozwinięciem pracy dyplomowej autora.

W 1962 roku pisarz ożenił się z niemiecką nauczycielką sztuki, Renate Ramge. To właśnie z nią miał dwójkę dzieci – syna oraz córkę. Żona posiadała tytuł profesora, a obecnie uznaje się ją za ekspertkę do sprawy dydaktyki muzealnej i artystycznej. Razem tworzyli wybitną, piękną parę. 

Fenomen Umberto Eco

Niestety, ale 19 lutego 2016 roku pisarz zmarł na raka trzustki w wieku 84 lat. Odszedł ze świata, zostawiając ogromną pustkę i stratę nie tylko dla kultury włoskiej, ale i całego globu. Aktualnie w czytelniczym świecie mocno brakuje takiej postaci. O tak wybitnym formacie i wyobraźni. Włochy straciły postać nietuzinkową i niezwykle wykształconą, a jednocześnie bardzo otwartą i obdarzoną niezwykłym poczuciem humoru.

Szkoda, że niektórzy z nas nigdy nie zdołali go poznać i nie będą już mieć takiej szansy. Wciąż jednak pozostają italofilom jego wybitne dzieła. A z nich czerpać można naprawdę sporo fantazji i mądrości, jakie zaklęte są w siedmiu wydanych przez Umberto Eco powieściach. Zapoznanie się z ich treścią chociaż trochę może zbliżyć nas do pisarza, który na zawsze pozostanie w sercach wszystkich jego czytelników.

Zapisz się do Newslettera i dołącz do społeczności DueCappucci!

Z końcem tygodnia będziesz otrzymywać bezpłatnego newslettera ze streszczeniem zamieszczonych na blogu artykułów oraz bonusowymi materiałami!

Przeczytaj również